Voor de berekening van een pensioentekort in de zin van de jaarruimte gelden wettelijke regels. Of sprake is van een pensioentekort, moet onder meer worden bepaald aan de hand van de pensioenaangroei die een belastingplichtige heeft. Wat dit betreft is de berekening van de jaarruimte voor lijfrentepremieaftrek naar aanleiding van het aangenomen amendement van het lid Van Vroonhoven-Kok van 11 november 2002 (28 607, nr. 15) vanaf 1 januari 2003 enigszins gewijzigd. Vanaf die datum moet bij de vaststelling van een mogelijk pensioentekort worden gekeken naar de pensioenaangroei (factor A) in het voorafgaande jaar, en niet meer naar de factor A van het betreffende kalenderjaar zelf (jaar van aftrek). Daardoor heeft de belastingplichtige meer tijd gekregen om aan de hand van factor A de jaarruimte te (laten) berekenen. Immers: wanneer iemand gebruik wil maken van jaarruimte in bijvoorbeeld 2004, dan moet hij gebruikmaken van de factor A die is opgegeven over 2003. Deze opgaaf ontvangt hij uiterlijk ultimo mei 2004, dus ruimschoots vóór 1 april 2005 (de datum waarop de aangifte over het jaar 2004 moet zijn ingediend). 

Voor het berekenen van de jaarruimte over 2003 moet men vooralsnog echter nog steeds kijken naar de premiegrondslag en de inkomensgegevens van het jaar van aftrek zelf, en niet naar de bij de betreffende factor A behorende inkomensgegevens van het voorafgaande jaar. Als gevolg daarvan ontstaat er een tegenstrijdigheid tussen het jaar waaraan de pensioenaangroei wordt ontleend en het jaar waarvan de inkomensgegevens worden gebruikt. Omdat dit tot ongewenste resultaten kan leiden, heeft de Staatssecretaris van Financiën laten onderzoeken of de wet op dit punt weldra moet worden aangepast.

Stand van zaken uitvoering amendement Van Vroonhoven-Kok

Inmiddels is uit onderzoek gebleken dat nog meer tijdwinst voor belastingplichtigen én verzekeraars kan worden gerealiseerd indien voor de berekening van de jaarruimte tevens van de inkomensgegevens van het aan het kalenderjaar voorafgaande jaar wordt uitgegaan. Belastingplichtigen hoeven dan niet meer hun inkomensopgave af te wachten. Nu wordt de opgave meestal verstrekt in de eerste maanden na afloop over het kalenderjaar waarop de premieaftrek betrekking heeft. Er blijft dan weinig tijd over om een eventueel pensioentekort te (laten) berekenen en nog binnen de wettelijke termijn een aftrekbare lijfrentepremie te betalen.

Om de door het amendement bereikte tijdwinst verder uit te breiden en de hierboven aangehaalde tegenstrijdigheid weg te nemen, is naar aanleiding van het onderzoek het volgende voorstel uitgewerkt: 

·         voor alle gegevens die nodig zijn voor de berekening van de jaarruimte, wordt uitgegaan van het aan het kalenderjaar voorafgaande jaar (voor factor A, de dotaties aan de fiscale oudedagsreserve en de inkomensgegevens);

·         pensioenverzekeraars verstrekken factor A binnen 10 maanden in het kalenderjaar waarop de premieaftrek betrekking heeft aan de belastingplichtige;

·         premies voor lijfrenten die binnen 3 maanden na afloop van het kalenderjaar (vóór de gewone aangiftedatum van 1 april) door de belastingplichtige zijn betaald of verrekend, kunnen door hem bij de aangifte worden aangemerkt als premies die zijn betaald of verrekend in het kalenderjaar.

Het voorstel is op 8 april 2003 naar de Tweede Kamer der Staten-Generaal gestuurd. Om dit voorstel te realiseren moet de Wet IB 2001 worden aangepast en aan de Tweede Kamer worden aangeboden. In verband daarmee zal wetgeving worden voorbereid. Vooruitlopend daarop is de staatssecretaris voornemens zo spoedig mogelijk een goedkeuringsbesluit te publiceren. Goedgekeurd zal worden dat voor het kalenderjaar 2003 bij de toets of er in dat jaar sprake is van een pensioentekort, belastingplichtigen uit mogen gaan van hun inkomensgegevens van het kalenderjaar 2002. Dit betekent dat voor wat betreft de inkomensgegevens voor het kalenderjaar 2003 een (eenmalig) keuzeregime ontstaat: belastingplichtigen mogen kiezen of zij voor de inkomensgegevens aansluiten bij het kalenderjaar 2002 of 2003. Vanwege het keuzeregime voor het kalenderjaar 2003 is de terugwentelingstermijn 6 maanden. Met betrekking tot het kalenderjaar 2004 en de volgende kalenderjaren zal een terugwentelingstermijn van 3 maanden gaan gelden.

Datum opmaak : 9 april 2002


Bronnen :